شاید برای شما هم پیش آمده باشد که در حین رانندگی متوجه لرزش فرمان خودرو شده اید و دلیل آن را نمی دانسته اید. لازم است بگوییم که دلیل لرزش به عوامل و شرایط مختلفی برمیگردد. از مهم ترین دلایل می توان به مشکلات میل های داخلی و خارجی، اختلال در سیبک فرمان، فشار نامتعادل بر روی چرخ ها و … اشاره کرد. در این مطلب علاوه بر بررسی این موارد، به لرزش فرمان در شرایطی همچون سرعت پایین، سرعت بالا، حالت درجا و … نیز خواهیم پرداخت.
علت لرزش فرمان
رانندگان حرفه ای به خوبی می دانند که لرزش فرمان خودرو ارتباط زیادی به چرخ ها دارد. زیرا فرمان به چرخ ها متصل است و هر دوی آن ها به سیستم تعلیق، برق، ترمز و موتور ماشین وصل هستند. توجه داشته باشید که لرزش فرمان می تواند خطر آفرین باشد. زیرا اگر میزان لرزش خیلی زیاد شود می تواند کنترل خودرو را از دست شما خارج کند و منجر به ایجاد به حوادث ناگوار شود. معمولا فرمان در سرعت های پایین لرزش بیشتری پیدا می کند تا سرعت های بالا ! از آنجایی که دلیل لرزش، در موقعیت های مختلف با یکدیگر فرق می کند بهتر است برای عیب یابی دقیق، خودرو را نزد تعمیرکاران ماهر و مجرب ببرید.
1. عدم تراز بودن چرخ ها
اگر جزو رانندگانی هستید که به طور مداوم و طولانی مدت در جاده ها تردد می کنید این احتمال وجود دارد که به مرور زمان چرخ های خودرو از حالت تراز خارج شوند و منجر به ایجاد لرزش های متعدد در فرمان خودرو شود. اگر هر چندوقت یکبار خودرو و چرخ های آن را چکاپ کنید کمتر با این مشکلات مواجه خواهید شد.
2. خم شدگی لاستیک ها
معمولا هنگامی که یک ضربه به خودرو وارد می شود بعد از آن احساس می کنید که فرمان ماشین تکان می خورد. در این شرایط احتمال خم شدگی لاستیک به دلیل همان ضربه وجود دارد .چون به تبع آن اکسل و درایو چرخان شکسته می شوند و می توانند کنترل خودرو را از دست شما خارج کنند. در این حالت بهتر است خیلی سریع برای تعمیر چرخ ها اقدام کرده و در صورت نیاز آن ها را تعویض کنید.
3. خوردگی لاستیک های جلو
معمولا چرخ های جلو زودتر از چرخ های عقب دچار ساییدگی و خوردگی می شوند. به همین دلیل باید توجه بیشتری به آن ها داشته باشید. اگر میزان ساییدگی خیلی زیاد شود، کنترل خودرو به دلیل لرزشی که در فرمان ایجاد می شود دشوار خواهد شد.
4.خرابی بلبرینگ چرخ ها
هنگامی که بلبرینگ چرخ ها دچار خرابی شوند، شاهد افزایش لرزش در فرمان خودرو خواهیم بود. مهم ترین نشانه ای که می توانید از طریق آن به خرابی بلبرینگ ها پی ببرید، صداهای خاصی است که از آن تولید می شود.
5. فشار ناهموار بر روی لاستیک ها
تولیدکنندگانی لاستیک ها تعیین می کنند که یک لاستیک چقدر فشار باد را می تواند تحمل کند. هر چقدر لاستیک ضعیف تر باشد، قطعا فشار کمتری را تحمل می کند و نباید آن را بیش از اندازه باد کرد. از آنجایی که لاستیک های جلو بیشتر در معرض سایش قرار می گیرند باید فشار کمتری به آن ها وارد کرد. توصیه می کنیم اگر بعد از تنظیم فشار باد لاستیک ها، همچنان با مشکل لرزش مواجه بودید، از یک تعمیرکار متخصص کمک بگیرید.
6. مشکلات در میل های داخلی و خارجی
میل هایی که در داخل و خارج تعبیه شده اند وظیفه نگه داشتن چرخ ها را برعهده دارند. میل ها همانند بسیاری از قطعات مصرفی خودرو، دچار فرسودگی و سایش می شوند و در طول زمان از بین می روند. در این شرایط نمی توان انتظار داشت که فرمان خودرو تعادل داشته باشد و رانندگی با کیفیت قابل قبول انجام شود.
7. اختلال در سیبک سیستم تعلیق ماشین
بروز خرابی در سیبک یکی دیگر از دلایل لرزش فرمان خودرو محسوب می شود. اما سوالی که در این بخش مطرح می شود این است که از کجا بفهمیم مشکل از سیبک است؟ اگر شما در حین رانندگی در یک مسیر مستقیم، متوجه لرزش در فرمان خودرو شدید اما به محض چرخاندن فرمان به سمت راست و چپ لرزش قطع شد نشان دهنده خرابی سیبک است. سیبک به راحتی تعویض می شود و معمولا قابل تعمیر نیست.
8. اختلال در فنر تعلیق
فنرهایی که در سیستم تعلیق خودرو تعبیه شده اند وظیفه خنثی کردن ضربات وارد شده از جاده به اتاقک خودرو را بر عهده دارند. گاهی اوقات ضعیف شدن فنرها باعث می شود که کارآیی همیشگی را نداشته باشند و سیستم هدایت خودرو را تحت تاثیر قرار دهند. در چنین شرایطی باشد اقدام به تعویض فنرها کنید. مهم ترین نشانه خرابی فنرها، صدای غیرعادی مانند کوبش است.
9. مشکلات مربوط به موتور خودرو
موارد مختلفی مربوط به موتور خودرو می شوند که می توان به خرابی القاکننده های اکسیژن، خرابی شمع ها، مشکل در سیستم سوخت رسانی و … اشاره کرد. اگر به سرویس ها و چکاپ های دوره ای خودرو اهمیت دهید از بروز این مشکلات جلوگیری خواهد شد.
10. یاتاق ماشین
یاتاق علاوه بر آنکه چرخ ها را به بدنه خودرو وصل می کند، کمک می کند تا خودرو در تعادل و حرکت آن قابل کنترل باشد. اما یاتاق ها همانند سایر قطعات مصرفی خودرو می توانند دچار استهلاک شوند و به مرور زمان لرزش فرمان خودرو را به همراه بیاورند.
11. ضربه خوردن شاسی
معمولا ضربه خودرون شاسی خودرو به دلیل تصادف رخ می دهد. این امر باعث می شود که تنظیمات اولیه شاسی بهم بریزد و برگرداندن آن به حالت اولیه کار دشواری باشد. تعمیر شاسی و جلوبندی خودرو کار دشواری است و باید حتما آن را نزد تعمیرکاران حرفه ای انجام دهید.
12.تنظیم نبودن زاویه فرمان
بهم خوردن زاویه فرمان به دلیل شل شدن یک پیچ ساده رخ می دهد و می توان آن را با یک آچارکشی و تنظیم فرمان برطرف کرد. اگر نسبت به رفع این مشکل بی توجه باشید علاوه بر لرزش فرمان خودرو، رانندگی بی کیفیتی نیز خواهید داشت.
13. خرابی صفحه کلاچ
برخی از رانندگی اذعان می کنند که لرزش فرمان به محض شروع حرکت خودرو رخ می دهد. در این حالت می توان به خرابی صفحه کلاچ شک کرد. اگر فنری که در صفحه کلاچ تعیه شده دچار شکستگی شود فرمان خودرو دچار لرزش خواهد شد.
لرزش فرمان خودرو می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که بستگی به شرایط خاص رانندگی دارد. در اینجا به برخی از شایع‌ترین حالت‌ها و دلایل لرزش فرمان در هر کدام از این شرایط اشاره می‌کنیم:
علت لرزش فرمان در سرعت بالا
شاید این سوال برای شما به وجود آید که منظور از سرعت بالا، چند کیلومتر در ساعت است؟ هنگامی که شما بیشتر از 80 کیلومتر بر ساعت رانندگی می کنید به معنای این است که سرعت خودرو بالاست. اگر در این حالت با لرزش در فرمان خودرو مواجه شدید به معنای خرابی بلبرینگ چرخ ها می باشد. معمولا خرابی بلبرینگ ها باعث لرزش فرمان در سرعت های پایین نمی شود. بلکه تنها یک صدای ضعیف از خود تولید می کند که اغلب رانندگان نسبت به آن بی توجه هستند. تعمیر بلبرینگ مشکل را حل می کند. اما علاوه بر آن می توان به سایر دلایل مانند خرابی میل فرمان، میل تعادل و بالانس نبودن چرخ ها اشاره کرد.
علت تکان خوردن فرمان در سرعت پایین
اگر فرمان خودرو در سرعت‌های پایین دچار لرزش یا تکان‌های غیرعادی می‌شود، معمولاً به یکی از مشکلات زیر مربوط است:
-
- مشکلات جلوبندی: خرابی قطعاتی مانند سیبک، بوش‌ها یا میل تعادل می‌تواند باعث لرزش فرمان در سرعت‌های کم شود.
- بالانس نبودن چرخ‌ها: عدم تعادل در چرخ‌ها حتی در سرعت‌های پایین هم می‌تواند باعث لرزش فرمان شود.
- ساییدگی یا آسیب لاستیک‌ها: اگر لاستیک‌ها دچار ساییدگی نامنظم یا برآمدگی باشند، ممکن است در سرعت پایین هم فرمان تکان بخورد.
- خرابی بلبرینگ چرخ: بلبرینگ‌های خراب باعث ایجاد صدای غیرعادی و لرزش فرمان، مخصوصاً هنگام حرکت آهسته، می‌شوند.
- مشکلات هیدرولیک فرمان: کمبود روغن هیدرولیک یا خرابی پمپ فرمان ممکن است باعث ایجاد تکان‌های نامنظم در فرمان شود.
علت لرزش فرمان در حالت درجا
اگر خودرو در حالت درجا کار می کند اما فرمان آن می لرزد به این معناست که در سیستم هیدرولیک آن نقص وجود دارد. در این حالت میتوانید به تعمیرگاه تخصصی ال نود در تهران مراجعه کنید تا هواگیری سیستم برای شما انجام شود. هواگیری سیستم هیدرولیک توسط راننده هم امکان پذیر است. اما از آنجایی که بسیاری از رانندگان این کار را به صورت اصولی انجام نمی دهند ترجیح بر این است که از افراد متخصص کمک گرفته شود.
علت لرزش فرمان هنگام ترمز
ایجاد لرزش در فرمان خودرو به موارد زیادی از جمله خرابی روتورهای ترمز، خرابی کالیپر ترمز و تاب برداشت دیسک ترمز مرتبط می باشد. در ادامه به بررسی هر کدام از این موارد پرداخته ایم:
1. مشکل در روتورهای ترمز: هنگامی که پای خود را بر روی پدال ترمز فشار می دهید لنت ترمز به دیسک می چسبد و اصطکاکی که به وجود می آید باعث می شود انرژی جنبشی به صورت گرما تلف شود. دیسک ها همان روتورهای ترمز هستند و با هر بار ترمزگیری، مقدار زیادی گرما در آن ها تلف می شود. این فرآیند باعث می شود که دیسک به مرور زمان ضخامت و کارآیی اش کاهش یابد و در نهایت شاهد ایجاد لرزش در فرمان خودرو باشیم.
2. تاب‌داشتن دیسک ترمز: هنگامی که دیسک ترمز تاب برمی دارد اتصال مناسبی بین دیسک و لنت ایجاد نمی شود. این مساله عملکرد لنت و انتقال نیروی لازم به فرمان را تحت تاثیر قرار می دهد و در نهایت شاهد ایجاد لرزش در فرمان خودرو خواهیم بود.
3. خرابی کالیپر ترمز: اتصال لنت به دیسک از طریق کالیپر انجام می شود. درون کالیپر دو صفحه فلزی تعبیه شده که نیروی لنت را به روتور منتقل می کند. اگر کالیپرها دچار مشکل شوند تماس کامل و یکنواخت میان لنت و روتو ایجاد نمی شود و به تبع آن فرمان خودرو دچار لرزش می شود.
علت لرزش فرمان در سرعت پایین
اغلب مواردی که از ابتدای مطلب به آن اشاره کردیم جزو مواردی هستند که باعث لرزش فرمان خودرو یا اصطلاحا علت تلو تلو خوردن ماشین در سرعت پایین در سرعت پایین می شوند. به منظور یادآوری باید ذکر کنیم که عدم تنظیم بودن چرخ ها، فشار نامتعادل به چرخ ها، خرابی سیبک فرمان، ضربه شاسی و … همگی منجر به ایجاد لرزش در فرمان خودرو می شوند که با بررسی و تعمیر تخصصی قابل رفع می باشند.
تعمیر لرزش فرمان
برای رفع لرزش فرمان، ابتدا باید مشکل را به درستی تشخیص دهید. بهترین روش‌های تعمیر شامل موارد زیر است:
- بالانس چرخ‌ها: اگر چرخ‌ها بالانس نباشند، باید مجدداً تنظیم شوند. این کار در تعمیرگاه‌های تخصصی با دستگاه بالانس انجام می‌شود.
- تنظیم جلوبندی: هرگونه مشکل در جلوبندی، مثل خرابی سیبک یا بوش‌ها، باید بررسی و در صورت نیاز تعویض شود.
- تعویض یا تراش دیسک ترمز: اگر لرزش هنگام ترمزگیری اتفاق می‌افتد، دیسک‌های ترمز ممکن است نیاز به تراش یا تعویض داشته باشند.
- تعویض لاستیک‌های معیوب: اگر لاستیک‌ها آسیب دیده‌اند یا دچار ساییدگی نامنظم شده‌اند، باید تعویض شوند.
- بررسی کمک‌فنرها و سیستم تعلیق: در صورت خرابی این قطعات، باید آن‌ها را تعمیر یا تعویض کرد.
اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از لرزش فرمون
برای جلوگیری از لرزش فرمان خودرو، رعایت برخی اقدامات پیشگیرانه و انجام نگهداری منظم می‌تواند بسیار موثر باشد. در اینجا به برخی از اقدامات پیشگیرانه اصلی اشاره می‌شود:
1. نگهداری منظم لاستیک ها
سالم بودن لاستیک ها تاثیر زیادی بر بهبود تجربه رانندگی دارد و می تواند از بروز مشکلات متعددی همچون لرزش در فرمان خودرو جلوگیری کند. عوامل مختلفی بر حفظ راندمان لاستیک ها تاثیرگذار است:
- هر 8 الی 11 هزار کیلومتر یکبار، اقدام به جابجایی لاستیک ها کنید و لاستیک های عقب و جلو را با یکدیگر تعویض کنید. این کار باعث می شود که میزان ساییدگی به طور یکنواخت باشد و از بهم خوردگی تعادل آن ها جلوگیری شود.
- توصیه می کنیم حداقل سالی یکبار لاستیک های خودرو را تنظیم و بالانس کنید تا رانندگی آرام و بدون لرزشی را تجربه کنید.
- فشاری که در لاستیک ها وجود دارد را جدی بگیرید. زیرا نقش مهمی در پایداری فرمان و کیفیت رانندگی شما ایفا می کنند. لاستیک هایی که کم باد هستند استعداد بیشتری برای سایش و ناهمواری دارند.
2. عدم رانندگی در جاده های ناهموار
اگر جزو آن دسته از رانندگانی هستید که ناهمواری جاده ها را نادیده می گیرید قطعا در آینده ای نزدیک با مشکلات جدی همچون لرزش فرمان خودرو مواجه خواهید شد. بهترین کار این است که در این جاده ها رانندگی نکنید و در صورت اجبار، از روی چاله ها عبور نکنید. همچنین سرعت خود را کاهش دهید تا عبور از روی چاله ها باعث ایجاد ضربات محکم به شاسی و سیستم جلوبندی خودرو نشود.
3. رانندگی با احتیاط
متاسفانه اغلب رانندگانی که در شهرهای بزرگ رانندگی می کنند اشتباهاتی همچون شتاب بالا، ترمز شدید، عبور سریع از پیچ های تند و …. را مرتکب می شوند. این امر باعث می شود که به لاستیک ها و سیستم تعلیق ضربه وارد شود. به همین دلیل توصیه می کنیم به آرامی شتاب بگیرید و به یکباره سرعت خودرو را افزایش ندهید. همچنین به آرامی ترمز کنید و برای عبور از پیچ ها، سرعت خود را کاهش دهید.
لرزش فرمان خودرو را جدی بگیرید !
در این مطلب تلاش کردیم تا به همه عوامل و دلایل ایجاد لرزش در فرمان خودرو اشاره کنیم. همان طور که متوجه شدید اغلب مشکلات مربوط به سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو است و باید سرویس های دوره ای را جدی بگیرید. در سرویس های دوره ای اقدام به تعویض قطعات فرسوده، تنظیم چرخ ها، بررسی سیستم فرمان و … می شود و اگر مشکلی در حال رخ دادن باشد، قبل از وخیم شدن اوضاع برطرف می شود. اما به شرط آنکه این کار را به تعمیرگاه های تخصصی بسپارید و از افراد مبتدی کمک نگیرید. کارشناسان ما در تعمیرگاه تخصصی رنو شرق تهران پاسخگوی مشکلات شما در این زمینه هستند.