وایر شمع یکی از مهم ترین قطعات در سیستم اشتعال خودرو محسوب می شود و نقش آن انتقال جریان الکتریکی از شمع به بخش اشتعال موتور می باشد. معمولا خرابی وایر شمع تاثیر منفی بر سیستم احتراق خودرو دارد و ممکن است باعث روشن نشدن ماشین شود. به عبارتی دیگر این قطعه یک پل ارتباطی برای انتقال جریان بین شمع و سرشمع (بخش اشتعال موتور) می باشد.
کاربرد وایر شمع
وایر شمع خودرو به انتقال جریان الکتریکی از شمع به سرشمع کمک می کند. این وایر جزو بخش های مهم و اساسی در سیستم اشتعال خودرو محسوب می شود و در صورت خرابی، مشکلات متعددی برای خودرو ایجاد می کند. معمولا جنس آن از مواد باکیفیت و مرغوب می باشد که خاصیت عایق دارد. این خاصیت کمک می کند تا از تسریع ازت شمع و اشتعال نادرست در سیستم احتراق جلوگیری شود.
محل قرارگیری شمع و وایر شمع بر روی سیلندر خودرو است. شمع ولتاژ را از یک طرف خودرو گرفته و در سمت دیگر ( درون سیلندر) به جرقه تبدیل می کند. در این حالت مخلوط هوا و بنزینی که در سیلندر وجود دارد توسط این جرقه منفجر شده و انرژی موردنیاز برای موتور خودرو را فراهم می کند.
با توجه به توضیحات فوق به این نتیجه می رسیم که مهم ترین وظیفه این وایر، کنترل کردن و انجام صحیح فرآیند احتراق در موتور خودرو می باشد. وایر می تواند جریان برق 12 هزار ولت را در بازه زمانی بسیار کوتاه به شمع برساند و به همین دلیل است که سالم بودن آن ارتباط مستقیمی با کارایی و سلامت موتور دارد. در حال حاضر تست وایر شمع با اهم متر و توسط تعمیرکاران متخصص تعمیرگاه تخصصی ال نود در تهران انجام می شود.
انواع وایر شمع
تا اینجای مطلب به خوبی متوجه شدیم که منظور از شمع وایر چیست؟ اکنون نوبت به این می رسد که انواع آن را معرفی کنیم. وایرها از نظر ساختار با یکدیگر مشابه هستند اما تفاوت آن ها در جنس و بخش های درونی می باشد. به طور کلی 3 نوع وایرشمع وجود دارد:
وایر شمع بوبیندار:
این روزها وایرهای بوبین دار جزو کاربردی ترین و پرمصرف ترین نوع وایر شمع ها محسوب می شوند که رسانایی آن ها از جنس کروم یا نیکل است. میزان مقاومت این کابل ها پایین است و همین مساله باعث می شود که سرعت انتقال برق به شمع ها افزایش پیدا کند و اختلالاتی مانند افت ولتاژ را ایجاد نکند. وایرشمع بوبین دار مشکلی با جذب رطوبت ندارند.
وایر شمع سیمی:
رسانای این نوع از وایرها از مس یا فولاد است و در برابر مواردی مانند خم شدن، مقاومت بسیار خوبی دارند. اما مشکلی که درباره آن ها وجود دارد این است که به دلیل جنس رسانا، در هنگام انتقال برق با پارازیت و نویز مواجه می شوند که تا حدودی باعث افت کارآیی آن ها خواهد شد. در ساختار این وایرها یک لایه عایق، لایه سیلیکونی و بافت تقویت کننده وجود دارد که در سایر وایرها استفاده نشده است.
وایر شمع ابریشمی:
رسانای این وایرها از جنس سیلیکون می باشد و درون آن دو لایه روی یکدیگر قرار داده که یکی از لایه ها وظیفه کاهش پارازیت ها را برعهده دارد. رشته هایی که در این وایر به یکدیگر پیچیده شده اند از جنس ابریشم هستند که تا به امروز کاربرد زیادی در صنعت خودروسازی داشته است. اما نکته مهمی که در خصوص این وایرها وجود دارد این است که نمی توانند برق را به میزان کافی و با ولتاژ مناسب به شمع ها ارسال کند و به همین دلیل شاهد کاهش بازدهی موتور و افزایش مصرف سوخت هستیم.
عمر مفید وایر شمع چقدر است؟
قطعا طول عمر این قطعه به نوع و برند سازنده آن مربوط می باشد. اما تشخیص پایان عمر مفید بر اساس کیلومتر و کارکرد خودرو می باشد. نکته مهمی که باید مدنظر قرار دهید این است که زمان تعویض وایر شمع ال 90 ، سمند، پژو و … سایر خودروها را فراموش نکنید. زیرا خرابی وایر مشکلات زیادی را ایجاد می کند که در ادامه به علائم آن اشاره خواهیم کرد. اما به طور کلی عمر مفید وایر به موارد زیر بستگی دارد:
- میزان حرارتی که از موتور به وایر انتقال پیدا می کند.
- مقدار ولتاژ برقی که از وایرشمع عبور می کند.
علائم خرابی وایر شمع
همان طور که قبلا اشاره کردیم خرابی وایر شمع ال 90 و سایر خودروها علائم متعددی دارد. به طور مثال از کار افتادن یک یا چند سیلندر از شایع ترین علائم محسوب می شود. البته این مشکل در خودروهایی که بیشتر از 4 سیلندر دارند خیلی محسوس نیست. اما در موتورهای 4 سیلندر و کمتر به وضوح شاهد افت قدرت موتور و ریپ زدن آن خواهیم بود. علائم خرابی این وایر به شرح زیر می باشند:
- افزایش دمای موتور به علت فشار زیاد به آن
- افت قدرت موتور
- لرزش و ارتعاش موتور
- خام سوزی
- افزایش تولید آلاینده
- ذوب شدن سر شمع ها، الکترود میانی و پلاتین ها
توصیه می کنیم به منظور جلوگیری از مشکلات فوق، به سرویس و چکاپ دوره ای خودرو اهمیت دهید. هنگامی که خودرو را برای چکاپ نزد کلینیک تخصصی رنو می برید علاوه بر دستگاه دیاگ، از سایر ابزارهای مهم مانند اهم متر نیز استفاده می کند تا خرابی های احتمالی قطعات را تشخیص دهد.
برخی از افراد هنگامی که با مشکلات فوق مواجه می شود به سراغ راهکارهایی مانند استفاده از گریس وایر شمع می روند. نوعی از گریس در بازار وجود دارد که می تواند برخی از مشکلات مربوط به وایرشمع ها مانند ولتاژ بالا، رطوبت و … را از بین ببرد. اما توصیه می کنیم روش هایی مانند استفاده از گریس، چسب زدن وایر شمع و … را به طور خودسرانه انجام ندهید و این کار به اهل فن بسپارید.
وایرشمع تقویتی چیست؟
همان طور که از نام وایرشمع تقویتی پیداست به منظور بهبود عملکرد و مصرف سوخت خودرو مورد استفاده قرار می گیرد. قطعا این وایر از ویژگی های منحصر به فردی برخوردار است که آن را از شمع های معمولی متمایز می کند. بهبود کارآیی موتور، بهینه سازی مصرف سوخت، افزایش قدرت احتراق از مهم ترین ویژگی های آن محسوب می شود. در انتخاب این نوع از وایرهای ممتاز باید به موارد زیر توجه کنید:
- نوع موتور: ابتدا نوع موتور را از نظر بنزینی یا دیزلی بودن بررسی کنید و سپس وایرشمع تقویتی مناسب با آن را خریداری کنید.
- مدل خودرو: برخی از خودروها به دلیل مدل خاصی که دارند به وایرشمع های خاصی نیاز دارند که با نوع موتور آن ها سازگاری داشته باشد.
- بازه دمایی: وایرهای تقویتی بر اساس بازه دمایی خاصی طراحی می شوند. به همین دلیل باید ابتدا شرایط اقلیمی خود را درنظر بگیرید.
- مواد ساخت: قطعا استفاده از متریال باکیفیت اهمیت زیادی دارد. وایرهای تقویتی باید از جنسی تهیه شوند که در برابر حرارت مقاومت بالا و عمر مفید بیشتری دارند.
- برند: برندهای مطرح در بازار، وایرهای تقویتی نیز تولید می کنند که توصیه می کنیم خرید خود را از آن ها انجام دهید.
تاثیر شمع و وایر تقویتی
- بهینه سازی مصرف سوخت: بدون شک یکی از مهم ترین تاثیرات وایر تقویتی، بهینه سازی مصرف سوخت می باشد. زیرا به دلیل ساختاری که دارد موجب بهبود عملکرد اشتعال خواهد شد و مصرف سوخت را کاهش می دهد.
- بهبود احتراق: وایرهای تقویتی قدرت اشتعال و جرقه زنی را افزایش می دهند که این امر به افزایش بهره وری سوخت می انجامد.
- بهبود کارآیی موتور: وایرهای تقویتی کمک می کنند تا موتور خودرو به بهترین شکل کار کند و راندمان آن بهبود پیدا کند.
با توجه به تاثیرات مثبتی که وایرهای تقویتی بر سیستم خودرو دارند، توصیه می کنیم انتخاب و خرید آن ها را به طور خودسرانه انجام ندهید و ابتدا با یک تعمیرگاه مجرب مشورت کنید. زیرا نیاز خودرو، مشخصات فنی و نکات ایمنی آن اهمیت زیادی دارند که باید قبل از خرید وایر تقویتی مدنظر قرار بگیرند.
جرقه زدن وایر شمع
جرقه زدن وایرشمع یکی از مشکلاتی است که گاهی اوقات در سیستم اشتعال خودرو رخ می دهد. از آنجایی که وایرها مسئول انتقال جرقه های الکتریکی برای احتراق بنزین هستند، باید در زمان مناسب و با قدرت کافی ارسال شوند. در غیر این صورت سوخت به موقع و منظم نمی سوزد میتواند علت بوی بنزین در ماشین باشد و همچنین موتور عملکرد مناسبی از خود نشان نمی دهد. این مساله دلایل مختلفی دارد که شامل موارد زیر می باشند:
- خرابی یا کثیف بودن وایر: با کثیف شدن یا خرابی وایر، جرقه ها به طور ضعیف یا نامنظم تولید می شوند که این مساله باعث تاخیر در احتراق سوخت خواهد شد.
- سوختن نادرست شمع: شمع ها عمر مفیدی دارند و باید در موقع مناسب تعویض شوند. در غیر این صورت به طور نادرست می سوزند و این امر باعث جرقه زنی وایر شمع خواهد شد.
- اختلال در سیستم جرقه زنی: سیستم جرقه زنی از قطعات مختلفی مانند کندانسور، کوئل، ترمینال و … برخوردار است که در صورت خرابی یا کثیفی، باعث جرقه زدن وایر می شوند.
- اختلال در سیستم الکتریکی: مشکلاتی مانند ضعیف بودن باتری، ترمینال های خراب، فشار باد سوپاپ ها و … باعث جرقه زنی وایر می شود.
- وجود رطوبت: اگر در سیستم جرقه زنی رطوبت وجود داشته باشد شاهد جرقه زنی ناپایدار و نامنظم خواهیم بود.
رفع مشکل جرقه زدن وایر شمع
- تعویض وایرشمع های خراب
- بررسی تمام قطعات سیستم جرقه زنی
- بررسی و رفع اختلالات در سیستم الکتریکی
قطعا تعویض به موقع وایرشمع ها، سرویس دوره ای، استفاده از قطعات باکیفیت و مشورت با یک تعمیرکار متخصص می تواند از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کند. متاسفانه این روزها بسیاری از قطعات موجود در بازار، تقلبی و چینی شده اند و دست یابی به بهترین برندها مقداری دشوار ! اما همچنان توصیه می کنیم که از اهمیت استفاده از قطعات اورجینال غافل نشوید و سلامتی خودرو و سرنشینان آن را به خطر نیندازید.